ΣΠΟΡΟΙ και ΒΟΛΒΟΙ
Σπάραξις
ΣπάραξιςΟ Σπαράξης είναι ένα χαρούμενο λουλούδι, ο λαμπερός του χρωματισμός φέρνει στον κήπο μια ατμόσφαιρα εορτασμού, χαράς. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ένα από τα είδη του στις ΗΠΑ ονομάζεται λουλούδι harlequin. Ωστόσο, για να επιτευχθεί ένα εορταστικό αποτέλεσμα, είναι απαραίτητο να φυτευτούν δεκάδες βολβούς.
Ίρις
ΊριςΗ ίριδα ή ίρις είναι ένα πολυετές ποώδες φυτό που μας χαρίζει μαγευτικά λουλούδια με τεράστια ποικιλία χρωμάτων στον κήπο και σε μπαλκόνι. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο πως, στην ελληνική μυθολογία, η Ίριδα ήταν η θεά του ουράνιου τόξου. Η ίριδα φυτεύεται το φθινόπωρο και μας χαρίζει την εντυπωσιακή ανθοφορία της μέσα στην άνοιξη με υπέροχα λουλούδια που ξεχωρίζουν για την λεπτότητα και την ελκυστική τους εμφάνιση. Κι από χρώματα; Μπλε, λευκά, κόκκινα, κίτρινα, πορτοκαλί ακόμα και μαύρα! Υπάρχουν επίσης πανέμορφες δίχρωμες ίριδες με συνδιασμούς χρωμάτων. Μπορούμε να διακοσμήσουμε τα λουλούδια της ίριδας στο σαλόνι, φτιάχνοντας ανθισμένα μπουκέτα που διατηρήσουμε σε βάζο για διάστημα 2-3 εβδομάδων. Υπάρχουν πολλά είδη και ποικιλίες ίριδας που αυτοφύονται στη νότια Ευρώπη και την Κίνα, ενώ στον ελληνικό χώρο μπορούμε να βρούμε άγρια ενδημικά είδη που δεν συναντάμε πουθενά αλλού στον κόσμο. Οι ίριδες διαχωρίζονται σε ριζωματώδη είδη που αναπτύσσουν ρίζες και φέρουν οφθαλμούς, καθώς και σε βολβώδη είδη όπου η ίριδα φυτρώνει από βολβό. Από τις καλλιεργούμενες ποικιλίες, συναντάμε χαμηλά είδη ίριδας με ύψος έως 10-30 εκατοστών, μεσαίου ύψους 30-70 εκατοστών και ψηλότερες με ύψος 70–120 εκατοστά. Τα εντυπωσιακά άνθη της ίριδας έχουν μέγεθος που φτάνει τα 10-15 εκατοστά. Η πιο γνωστή ποικιλία ίριδας, είναι η γερμανική που δίνει μπλε λουλούδια, η οποία αναφέρεται και ως γαλάζιος κρίνος ή αγριόκρινος. Να σημειώσουμε ότι οι περισσότερες ποικιλιές ίριδας φυτεύονται φθινόπωρο, υπάρχουν ωστόσο και κάποιες ολλανδικές ποικιλίες που μπορούμε να φυτέψουμε την άνοιξη.
Ανεμώνα
ΑνεμώναΗ ανεμώνη είναι ένα εύκολο φυτό που δεν χρειάζεται ιδιαίτερη καλλιεργητική φροντίδα για να ανθοφορήσει. Επιλέγουμε ηλιόλουστα ή ημισκιερά σημεία για να φυτέψουμε ανεμώνες. Αν και η ανεμώνα είναι ανθεκτικη στις χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα, προτιμούμε να τη φυτεύουμε σε προστατευμένες θέσεις, καθώς είναι ευαίσθητη στους δυνατούς ανέμους που σχίζουν τα πέταλα των λουλουδιών της. Φυτεύουμε τους κόνδυλους της ανεμώνης σε βάθος περίπου 3-4 εκατοστών και σε αποστάσεις 15-20 εκατοστών μεταξύ τους. Για να φυτρώσουν πιο γρήγορα, πριν τη φυτευση φροντίζουμε να τοποθετούμε τους κόνδυλους της ανεμώνας για 1-2 ώρες στο νερό. Αν φυτεύουμε σε μπαλκόνι, επιλέγουμε γλάστρες ή ζαρντινιέρες με χαμηλό ύψος και τοποθετούμε τις ανεμώνες σε θέσεις με νότιο ή δυτικό προσανατολισμό. Αν και η ανεμώνη είναι σχετικά ανθεκτική σε προσβολές από ασθένειες και έντομα, καλό είναι να ψεκάζουμε προληπτικά με διάλυμα τριμμμένου πράσινου σαπουνιού για να αντιμετωπίσουμε το έντομο της μελίγκρας. Η μελίγκρα αποτελεί σημαντικό πρόβλημα για τις ανεμώνες, καθώς απομυζεί τους φυτικούς ιστούς και δημιουργεί χαρακτηριστικά μελιτώματα στα φύλλα των φυτών. Σε συνθήκες πυκνής φύτευσης όπου έχουμε αυξημένη υγρασία, θερμοκρασία και κακό αερισμό, μπορεί να αναπτυχθεί η μυκητολογική ασθένεια της σκωρίασης που προσβάλλει τα φύλλα της ανεμώνας. Για την αντιμετώπιση της σκωρίασης ψεκάζουμε με διάλυμα χαλκού, ενώ παράλληλα αφαιρούμε και καταστρέφουμε τα φύλλα που έχουν προσβληθεί, καθώς αποτελούν εστίες μόλυνσης.
Νάρκισσος
ΝάρκισσοςΟ νάρκισσος είναι ένα εντυπωσιακό βολβώδες λουλούδι που φυτεύεται μέσα στο φθινόπωρο και ανθίζει στα τέλη του χειμώνα ή μέσα στην άνοιξη. Με καταγωγή από τη Μεσόγειο, ο νάρκισσος διαθέτει πλούσια ανθοφορία με όμορφα λουλούδια σε σχήμα τρομπέτας, που ξεπροβάλλουν πάνω σε λεπτούς μίσχους μέσα από τα στενόμακρα φύλλα. Τον συναντάμε σε μεγάλη ποικιλία χρωμάτων από λευκό, λευκοκίτρινο, κιτρινο-πορτοκαλί, κοκκινωπό μέχρι και ροζέ. Ο νάρκισσος έχει πολλά διαφορετικά είδη και ποικιλίες. Στον ελληνικό χώρο, υπάρχουν αρκετά είδη, με πιο γνωστό είναι το ζαμπάκι ή τσαμπάκι που στην περιοχή της Κρήτης ονομάζεται μανουσάκι. Το ζαμπάκι φτάνει σε ύψος τα 30-40 εκατοστά, και σχηματίζει ομάδα περίπου 10 λευκών λουλουδιών με κίτρινο χρώμα στο κέντρο. Γνωστό είδος νάρκισσου είναι ο ποιητικός νάρκισσος, ύψους περίπου 40 εκατοστών που σχηματίζει ένα μόνο λευκό λουλούδι με κοκκινωπό κέντρο, καθώς και ο όψιμος νάρκισσος με ύψος περίπου 20 εκατοστών και με μικρά λευκά άνθη. Πολύ δημοφιλή είδη από το εξωτερικό είναι ο αρωματικός νάρκισσος που φέρει κίτρινα λουλούδια και ο πολυανθής νάρκισσος που φέρει πολλά μικρά λευκά άνθη. Ο νάρκισσος αναπτύσσεται πολύ εύκολα σχεδόν σε όλα τα είδη των εδαφών, αλλά προτιμά τα καλά στραγγιζόμενα εδάφη. Χρειάζεται ηλιόλουστο ή ημισκιερό περιβάλλον για να ευδοκιμήσει, ενώ στη σκιά δεν ανθοφορεί. Οι ηλιόλουστες θέσεις πλεονεκτούν των ημισκιερών, καθώς μετά την ανθοφορία, η ηλιοφάνεια συντελεί στην άνθιση του επόμενου έτους. Η φύτευση του νάρκισσου γίνεται από τον Αύγουστο μέχρι και τον Δεκέμβριο και η άνθιση εμφανίζεται μέσα στον χειμώνα ή μέσα στην άνοιξη ανάλογα την ποικιλία και την εποχή φύτευσης. Ο βολβός του νάρκισσου φυτεύεται σε βάθος περίπου 10 εκατοστών και σε αποστάσεις 10-15 εκατοστών μεταξύ των βολβών. Για να φυτέψουμε τον νάρκισσο σε γλάστρα, χρησιμοποιούμε φυτόχωμα γενικής χρήσης και του εξασφαλίσουμε καλή αποστράγγιση, ανοίγοντας τρύπες στο κάτω μέρος της γλάστρας για να φεύγει το νερό μαζί με μια στρώση χαλικιών στη βάση της.
Τουλίπα
ΤουλίπαΗ τουλίπα είναι ένα από τα ομορφότερα και πιο εντυπωσιακά βολβώδη λουλούδια που φυτεύουμε το φθινόπωρο στον κήπο. Μπορούμε βέβαια να φυτέψουμε τουλίπες και σε γλάστρα, ενώ την συναντάμε ακόμα και άγρια να κάνει την εμφάνισή της σε βουνά της χώρας μας κατά της περίοδο της άνοιξης. Yπάρχουν τουλίπες σε διαφορετικά σχήματα και μεγέθη με αμέτρητους συνδιασμούς χρωμάτων για να επιλέξουμε, με διπλά πέταλα και πιο σύνθετα άνθη. Οι τουλίπες είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς και στα ανθοπωλεία, όπου τα λουλούδια τους προέρχονται από ειδικές ποικιλίες που καλλιεργούνται σε θερμοκήπια για την παραγωγή κομμένου άνθους. Έχει τις ιδιαιτερότητές της η τουλίπα! Θέλει δροσερό ηλιόλουστο περιβάλλον για να ευδοκιμήσει, ενώ σε ξηροθερμικό περιβάλλον δεν παρουσιάζει καλή ανάπτυξη και ανθοφορία. Η φύτευση των βολβών της τουλίπας γίνεται την περίοδο Οκτωβρίου και Νοεμβρίου σε γλάστρες, ζαρντινιέρες, καθώς και σε παρτέρια στον κήπο για να τους δούμε να ανθίζουν στις αρχές της άνοιξης. Τοποθετούμε κάθε βολβό σε βάθος περίπου 8-10 εκατοστών, με τη μύτη του βολβού προς τα πάνω και σε αποστάσεις 10-20 εκατοστών μεταξύ τους. Για τη φύτευση της τουλίπας σε γλάστρα, χρησιμοποιούμε γόνιμο φυτόχωμα, πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά. Επιλέγουμε γλάστρες μικρότερου βάθους για τις χαμηλές ποικιλίες, μεγαλύτερου βάθους για τις ψηλότερες ποικιλίες τουλίπας και τις τοποθετούμε σε ηλιόλουστα σημεία για να μας χαρίσουν την πλούσια ανθοφορία τους.
Υάκινθος
ΥάκινθοςΆλλοι τον λένε υάκινθο και άλλοι ζουμπούλι! Όπως και να το πεις, το έντονο μεθυστικό άρωμα των λουλουδιών του παραμένει μοναδικό! Ο υάκινθος, λοιπόν, είναι από τα ομορφότερα βολβώδη λουλούδια φθινοπωρινής φύτευσης που συναντάμε σε παρτέρια, σε μεγάλους κήπους, καθώς και σε γλάστρες σε μπαλκόνια, όπου ανθίζει συνήθως 2-2,5 μήνες μετά τη φύτευση του βολβού. Ο πολλαπλασιασμός του υάκινθου γίνεται κυρίως με βολβούς, καθώς εισέρχεται πιο γρήγορα στην ανθοφορία σε σχέση τη φύτευση από σπόρο. Φυτεύουμε λοιπόν τον βολβό σε βάθος περίπου 8-12 εκατοστών, μέσα στο χώμα φροντίζοντας ώστε η μύτη (οφθαλμός) του βολβού να είναι προς τα πάνω. Τοποθετούμε τους βολβούς του υάκινθου σε αποστάσεις μεταξύ 15-20 εκατοστών για τη φύτευση, ώστε να έχουμε καλύτερη ανάπτυξη και ανθοφορία. Ο υάκινθος αναπτύσσεται καλύτερα σε ηλιόλουστες θέσεις, προφυλαγμένες από δυνατούς ανέμους.
Για να διατηρήσουμε τους βολβούς του υάκινθου και την επόμενη χρονιά, ακολουθούμε την παρακάτω διαδικασία: Μέσα στην άνοιξη, όταν τελειώσει η ανθοφορία του και όταν αρχίσει να ξεραίνεται το φύλλωμα του, διακόπτουμε το πότισμα. Σταδιακά απομακρύνουμε τους βολβούς του υάκινθου από το χώμα για να τους καθαρίσουμε. Στη συνέχεια, τους τοποθετούμε σε σκιερό μέρος για να στεγνώσουν καλά και τους αποθηκεύσουμε σε ξηρό μέρος, χωρίς υγρασία, σε μικρά ή μεγαλύτερα χάρτινα κουτιά, που διαθέτουν μικρές τρύπες για καλύτερο αερισμό.
